Two-Minute Recap of Platform Law Developments - June 2023

Published on 19 July 2023.

Microsoft’a 20 milyon Dolar ceza
5 Haziran’da Federal Ticaret Komisyonu (“Federal Trade Commission, FTC”), Microsoft’un 13 yaşın altındaki çocuklar için kullanım ayarları ile gizlilik düzenlemelerine aykırı davrandığını tespit etti. FTC, Microsoft’un; çocukların çevrimiçi gizliliklerini koruyan, şirketlerin topladıkları veriler hakkında ebeveynleri bilgilendirmeleri gerekliliğini öngören, gerekli durumlarda ebeveynlerin iznini almasını ve gerekli olmadığında ise verilerin silinmesini öngören Amerikan federal yasası Çocukların Çevrimiçi Gizliliğini Koruma Yasası’nı (“Children’s Online Privacy Protection Act, COPPA”) ihlal ettiğine karar vermiştir.

FTC yaptığı değerlendirmede; Microsoft’un eğlence ürünü Xbox’a kayıt aşamasında çocuklardan isim, e-posta adresi, telefon numarası ve doğum tarihi gibi çeşitli kişisel verileri temin ettiğini ve 2019 yılına kadar bu kişisel veriler için önceden doldurulmuş (opt-out) bir onay kutucuğu ile reklam amaçlı paylaşım onayı alındığı tespit edilmiştir. Karar sonucunda FTC, 13 yaşından küçük çocuk kullanıcılarının kişisel verilerini COPPA’ya aykırı olarak ebeveyn izni olmaksızın alması ve hukuka uygun saklama yükümlülüklerine riayet etmemesi sebebiyle Microsoft’un 20 milyon dolar tazminat ödemesine karar verdi. Ayrıca, Xbox’ta Mayıs 2021’den önce oluşturulan hesaplar için de ebeveyn izni alınması gerektiğine ve izin alınmadığı takdirde hesapların silinmesine karar verilmiştir.

Avrupa Parlamentosu dünyadaki ilk yapay zekâ yasasını kabul etti
13 Haziran’da yapay zekâ için ilk kapsamlı yasal düzenleme niteliğini taşıyan Avrupa Birliği Yapay Zekâ Yasası (“AI Act, Yasa”) Avrupa Parlamentosu (“Parlamento”) tarafından onaylanmıştır. Parlamento’nun büyük çoğunluğunun oylarıyla kabul edilen Yasa kapsamında yapay zekâ teknolojisi “düşük, sınırlı, yüksek ve kabul edilemez riskli” olmak üzere dört ana risk başlığı altında düzenlenmiştir. Ayrıca ChatGPT gibi yapay zekâ sistemlerinin piyasaya sürülmeden önce denetlenmesinin zorunlu kılınmasını ve kamusal alanlarda yüz tanıma sistemlerinin kullanılmasının yasaklanması gibi düzenlemeleri öngörmektedir. Bu kapsamda Parlamento yeni hazırlanan Yasa ile özellikle Çin’de yoğun olarak kullanılan sosyal puanlama sistemlerinin yasaklanmasına ve yüksek riskli olarak sınıflandırılan otonom taşıtlar ile robotik cerrahinin de sıkı denetimlere tabi tutulmasına yönelik adım atmıştır.

İsveç Veri Koruma Otoritesi’nden Spotify’a ceza
Avrupa Birliği Veri Koruma Tüzüğü (“General Data Protection Regulation, GDPR”) kapsamında platform kullanıcılarının kendi verilerine ilişkin tüm bilgilere erişim hakları olmasına rağmen İsveç merkezli müzik platformu olan Spotify, bu bilgileri talep eden kullanıcılara uygun bir şekilde yanıt vermemiştir. Bunun üzerine, 18 Ocak 2019 tarihinde Avusturya merkezli kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Avrupa Dijital Haklar Merkezi (“European Center for Digital Rights, NOYB”) şikayetlerde bulunmuştur. İsveç Veri Koruma Otoritesi’nin dört seneyi bulan hareketsizliğinden sonra NOYB şikayetini İsveç Mahkemeleri’ne taşıyarak Spotify’a karşı 22 Haziran 2022 tarihinde dava açmıştır. Dava, Hollanda merkezli bir mahremiyet ve iletişim özgürlüğü vakfı olan Bits of Freedom’un da Spotify’a olan şikâyeti ile birleştirilmiştir. Dava süreci devam ederken İsveç Veri Koruma Otoritesi hareketsizliğini bozarak 13 Haziran 2023 tarihinde Spotify’a yaklaşık 5 milyon Euro para cezası vermiştir. Otorite yaptığı değerlendirmede, Spotify’in kullanıcıların talepleri üzerine işledikleri verileri paylaştığını ama verilerin nasıl kullanıldığına dair bilgi vermediğini tespit etmiştir. Kullanıcılarının verilerine uygun bir şekilde erişim hakkının ihlali nedeniyle verilen bu cezada, şirketin aldığı tedbirlerin platformun büyüklüğü için yeterli olmadığına da karar verilmiştir.

Mercedes’in sesli asistanı artık ChatGPT destekli
Mercedes, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki (“ABD”) kullanıcıları için ChatGPT sisteminin, bilgi ve eğlence sistemi olan Mercedes-Benz Kullanıcı Deneyimi’ne (“MBUX”) dahil edildiğini; ChatGPT’nin, Mercedes’in halihazırda bulunan sesli komut sistemine entegre bir şekilde çalışacağını duyurdu. Bu entegrasyon ile araçlardaki sesli asistanın artık kullanıcının ilettiği daha karmaşık komutlara yanıt vermesi sağlanarak araç deneyiminin bir üst seviyeye taşınması amaçlanırken 16 Haziran’dan itibaren üç aylık bir deneme süresi ile bu yeniliğin ABD’de kullanılmaya başlandığı açıklandı.

Avrupa Parlamentosu’ndan Metaverse konulu çalışma
26 Haziran’da Avrupa Parlamentosu Hukuk İşleri Komisyonu’nun (“European Parliament’s Committee on Legal Affairs, JURI”) talebi üzerine Avrupa Parlamentosu tarafından Metaverse başlıklı çalışma yayımlanmıştır. Çalışmada Metaverse’ün ticari, endüstriyel ve askeri alanlarda kullanımına yönelik uygulamaların, günlük yaşam, sağlık, iş ve güvenlik konuları için fırsatlarının yanında önemli endişeler de getirdiği yer almaktadır. Çalışmada, Metaverse’ün incelenmesinin yanında çeşitli hukuk dalları özelinde yarattığı etkileri de değerlendirilmiştir. Özellikle siber güvenlik, sanal gerçeklik hastalığı, şiddet ve taciz gibi alanlarda sorunlara yol açtığı belirtilmiştir. Parlamento, Metaverse’ün gündelik hayatta olumlu bir rol oynamasını sağlamak için hukukun temel ilkelerini destekleyen yasama girişimlerinin gerekli olduğunu da eklemiştir.

Fransa’dan sosyal medya kullanan çocuklara sınırlama
30 Haziran’da Fransız Senatosu tarafından onaylanan yeni yasaya göre, 15 yaşından küçüklerin sosyal medya platformlarını kullanabilmeleri için ebeveynlerinden izin almaları gerekmektedir. İlgili yasaya göre, sosyal medya platformlarının 15 yaşından küçük mevcut kullanıcılar için iki yıl, 15 yaş sınırı içerisindeki yeni kullanıcılar için ise bir yıl içerisinde ebeveyn rızası alınmasını sağlayacak mekanizmaları oluşturmaları gerekmektedir. Fransa Dijital Geçiş Bakanı Jean-Noel Barrot bu yasanın bir dönüm noktası olduğunu ve en yakın zamanda yasanın hayata geçirileceğini belirtmiştir.

CMA’in Microsoft/Activision dosyasında duruşmayı erteleme talebi reddedildi
Birleşik Krallık Rekabet ve Piyasalar Otoritesi (“Competition and Markets Authority, CMA”), tercih ettiği avukata talimat verme ve alternatif temsil arayışındaki sorunların savunmalarını hazırlama yetisini olumsuz etkileyeceği gerekçesiyle Microsoft/Activision temyiz duruşmasının ertelenmesini talep etmişti. CMA’in bu başvurusunun ardından Rekabet Temyiz Mahkemesi (“Competition Appeal Tribunal, CAT”), CMA’in duruşmaya hazırlanmak için yeterli zamanı olduğunu belirterek talebi reddetmiştir. CAT aynı zamanda duruşmanın 28 Temmuz-4 Ağustos tarihleri arasında yapılacağını da bir kez daha teyit etmiştir.